Муус устар ыйыгар 2023 сыллаахха Чөрүмчэ сүрүн оскуолата Ульяна Иннокентьевна Терехова аатын сүгэр чиэскэ тиксэр.
Кини кимий? РСФСР Норуотун үөрэҕириитин туйгуна, Үтүөлээх учуутал, «Азия оҕолоро» Норуоттар икки ардыларынааҕы оҕо тэрилтэтин стипендиата, педагогическай үлэ бэтэрээнэ, Дьааҥы бочуоттаах гражданина, улуус Мунньаҕын үс төгүллээх депутата.
Кини 1960 сыллаахха Бүлүүтээҕи педучилищены бүтэрээт, үөрэммит оскуолатыгар алын сүһүөх кылаастар учууталларынан үлэлээбит. Дьэ мантан ыла саҕаламмыт «учуутал» диэн үрдүк аатын дьаныардаах,айымньылаах үлэтэ.
Ульяна Иннокентьевна үлэтигэр куруук саҥа сүүрээннэри табатык көрөн, иитэр үлэтин олох сайдыытын кытта ыкса ситимнээн үлэлээбит киһи. Ол курдук оройуон чулуу депутатынан түөрт төгүл талыллыбыт киһи – кини соҕотох.
Бастаан депутатынан талыллыбыт сылыгар Ульяна Иннокентьевна оройуоҥҥа аан бастакы саха балаҕана-музейы тутууну тэрийбитэ. Эҥэ нэһилиэгэр өбүгэлэрбит үгэстэрин үйэтитэр, ыччакка билиһиннэрэн сайыннарар сыалтан «Ситим» диэн кыраайы үөрэтэр музей уонна улууска бастакы «Айыы балаҕана» үлэҕэ киирэр. Ааспыт үйэҕэ олорон ааспыт нэһилиэк олохтоох дьонун туһунан кэпсиир үгүс элбэх хаартыскалар,ахтыылар тиһиллэн турбуттара. Элбэх баай экспонааттардаах музей уһун кэмҥэ үлэлээн, оҕо иитиитигэр бэрт туһалаах хайысха буолбута. Сотору кэминэн Эҥэ олохтоохторо ытыктыыр киһилэрин аатын үйэтитэр туһугар музей үлэтин сөргүтэн таһаарыахтара.
Үлэһит, дьанныардаах киһибит бу манан үлэтэ түмүктэммэт, салгыы Чөрүмчэ нэһилиэгэр спортивнай саала тутуутун туруорсар. Чөрүмчэ олохтоохторо ытыктыыр киһилэрин тылыгар киирэн биир сомоҕо буолан спортивнай саала тутуутугар бары бииргэ үлэлэһэн саала аһыллар. Кыракый нэһилиэккэ бу сүдү тутуу буолар. Саала тутуутугар Ульяна Иннокентьевна улахан дьону эрэ буолбакка оҕолору, эдэр ыччаты барытын түмэн үлэлэтэр.
Ульяна Иннокентьевна оҕону иитии үлэтигэр улахан үлэни ыыппыт киһи буолар. Ол курдук кини олохтоох нэһилиэнньэ проблематын ылынан, оскуола киһи олоҕор сүдү улахан аартык буоларын билэн, кэнчээри ыччат үөрэхтээх, сайдыылаах тахсыылаах буоларын туһун өйдөөн Чөрүмчэ нэһилиэгэр улахан оскуола тутуутун саҕалыыр.
Билигин Ульяна Иннокентьевна баҕа санаата туолан кыракый Чөрүмчэ нэһилиэгэр сүрүн оскуола таһаарыылаахтых үлэлии-турар.
2023 сыл Наставник уонна Педагог сылынан ааттамытынан сибээстээн ытыктыыр киһилэрин аатын үйэтитээри Чөрүмчэ сүрүн оскуолата У.И. Терехова аатын сүгэр. Инникитин оскуолаҕа Ульяна Иннокентьевна авторскай «Алаас оҕото» диэн программата үлэҕэ киирээри былааннанан турар.
Төрөөбүт дойдум үлэһит киһитэ
Инники кэскилим кэнчээритэ.
Төрөөбүт Чөрүмчэм ытык үлэһитэ
Инники олоҕум сайдыыта.
Сайынын сайылык отунан симэммит
Кыһынын хотоҥҥо сүөһүнэн ньиргиэрбит,
Ыанньыксыт, сылгыһыт ийэлээх аҕаккам,
Маанылыыр үлэһит дьоннорум .
Үлэнэн дьолломмут эдэркээн ыччаппыт,
Үлэни таптаабыт кырачаан оҕобут.
Чөрүмчэ олоҕор үрдүкү суолталаах.
Олохпут оҥкула буолаллар кинилэр.
Өбүгэ саҕаттан сүөһүнү таптаабыт,
Өбүгэ саҕаттан сылгыны таргаппыт,
Ыанньыксыт эбээбит, Үлэһит эһээбит
Туйаҕын хатарар ыччата буолабыт.
Таптыаҕыҥ Чөрүмчэ сайдыылаах ыччата,
Өйүөҕүҥ куруутун Үлэһит киһини.
Урукку олорбут аймахпыт баҕатын
Куруутун Үлэни киэргэтэ туруохха.
Снежана Слепцова